\Makale Yazarken Dipnot Nasıl Yazılır?\
Akademik yazımın en önemli bileşenlerinden biri olan dipnotlar, okuyucunun metin içerisinde geçen bilgilerin kaynağını görmesini sağlar. Aynı zamanda yazının bilimsel niteliğini artırır, yazara güvenilirlik kazandırır ve intihal (aşırma) riskini azaltır. Bu yazıda, \makale yazarken dipnot nasıl yazılır\ sorusuna kapsamlı ve anlaşılır yanıtlar verilecek, sıkça sorulan sorular detaylı şekilde ele alınacaktır. Ayrıca, dipnot kullanımında dikkat edilmesi gereken püf noktalar ve faydalı kaynaklar da sunulacaktır.
---
\Dipnot Nedir?\
Dipnot, bir metin içerisinde geçen bilginin kaynağını belirtmek veya konuyla ilgili ek bilgi vermek amacıyla sayfa altında verilen kısa açıklamalardır. Genellikle küçük rakamlarla (üst simge) belirtilir ve sayfanın en altında yer alır. Akademik yazımda hem alıntıların hem de yazarın yorumlarının daha sağlam temellere oturmasını sağlar.
---
\Makale Yazarken Neden Dipnot Kullanılır?\
Dipnot kullanmanın temel nedenleri şunlardır:
* Kaynak göstermek
* Alıntı yapılan bilgiyi belgelemek
* Ek açıklama veya detay vermek
* Okuyucunun daha fazla bilgiye ulaşmasını sağlamak
* Akademik dürüstlüğü sağlamak
Dipnotlar sayesinde bir yazar, başkasına ait fikirleri kendi fikirlerinden ayırabilir ve yazının güvenilirliğini artırabilir.
---
\Dipnot Nasıl Yazılır?\
Dipnot yazımında izlenmesi gereken adımlar ve kurallar şu şekildedir:
1. \Alıntı yapılan cümlenin sonuna rakam eklenir:\ Bu rakam genellikle üst simge (superscript) şeklindedir. Örneğin:
> "Toplumlar tarih boyunca farklı iletişim biçimleri geliştirmiştir."¹
2. \Sayfanın altına dipnot eklenir:\ Üst simge ile numaralandırılmış her dipnot, sayfanın en altında açıklanır.
3. \Kaynak bilgisi verilir:\ Kaynak kitap ise yazar adı, kitap adı (italik veya altı çizili), yayınevi, yayın yılı ve sayfa numarası belirtilir.
> ¹ Marshall McLuhan, *Understanding Media*, MIT Press, 1994, s. 12.
4. \Makale, dergi, internet kaynağı gibi farklı türler için farklı formatlar uygulanır.\
---
\Dipnot Formatları Nelerdir?\
Dipnot formatı kullanılan stil kılavuzuna göre değişebilir. En yaygın kullanılan üç stil şunlardır:
1. \APA Stili:\ Genellikle sosyal bilimlerde tercih edilir. APA stilinde dipnot yerine parantez içi kaynak gösterimi kullanılır, ancak açıklayıcı dipnotlara da yer verilebilir.
2. \MLA Stili:\ Genelde edebiyat ve beşeri bilimlerde kullanılır. Bu stil de dipnot yerine metin içi atıf kullanır ama açıklama için dipnotlar uygundur.
3. \Chicago Stili:\ Dipnot kullanımı için en uygun ve yaygın sistemdir. Hem alıntı hem de açıklama için dipnotların nasıl yazılacağına dair net kurallar sunar.
---
\Sıkça Sorulan Sorular\
\1. Dipnot ile kaynakça arasındaki fark nedir?\
Dipnot, sayfa altına eklenen kısa bir açıklamadır ve o sayfadaki bilgiyle doğrudan ilgilidir. Kaynakça ise tüm çalışmanın sonunda yer alır ve kullanılan tüm kaynakların alfabetik sıralanmış listesidir. Dipnotlar anlık bilgi verirken, kaynakça genel bilgi sağlar.
\2. Dipnot ile alıntı aynı şey midir?\
Hayır. Alıntı, başkasına ait bir ifadenin doğrudan veya dolaylı aktarımıdır. Dipnot ise bu alıntının nereden alındığını belirtmek için kullanılır.
\3. İnternet kaynakları için dipnot nasıl yazılır?\
İnternet kaynaklarında şu bilgiler verilmelidir: Yazar adı (varsa), sayfa başlığı, web sitesi adı, URL ve erişim tarihi.
> ² TDK, "Dipnot", Türk Dil Kurumu, [https://sozluk.gov.tr/](https://sozluk.gov.tr/), Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
\4. Aynı kaynağa ikinci kez atıf yapılırken ne yazılır?\
Birden fazla kez kullanılan kaynaklarda, ilk atıftan sonra “a.g.e.” (adı geçen eser) veya “ibid.” (aynı yer) gibi kısaltmalar kullanılabilir.
> ³ McLuhan, a.g.e., s. 24.
\5. Word'de dipnot nasıl eklenir?\
Microsoft Word'de "Başvurular" sekmesine gidin, "Dipnot Ekle" seçeneğini kullanın. Word, numaralandırmayı otomatik olarak yapar ve sayfa altına dipnot kutusu açar.
---
\Dipnot Kullanırken Yapılan Hatalar\
* Kaynağı belirtmeden alıntı yapmak
* Kaynağın eksik bilgilerini vermek
* Dipnotları sıralamada karışıklık yapmak
* Çok fazla açıklayıcı dipnot kullanarak metni bölmek
Bu tür hatalar akademik yazının güvenilirliğini azaltır ve intihal riskini artırır.
---
\Dipnot Yazarken Dikkat Edilmesi Gereken İpuçları\
* Dipnotları düzenli ve sistematik numaralandırın.
* Her dipnotu özgün ve kaynakla uyumlu biçimde yazın.
* Aynı esere yapılan atıflarda kısa yolları (a.g.e., ibid.) kullanın ama anlaşılır olun.
* İnternet kaynaklarında tarih bilgisi vermeyi ihmal etmeyin.
* Mümkünse güvenilir ve akademik kaynaklara yer verin.
---
\Faydalı Kaynaklar\
* [Chicago Manual of Style](https://www.chicagomanualofstyle.org/)
* [APA Style Guide](https://apastyle.apa.org/)
* [MLA Handbook](https://style.mla.org/)
* [Türk Dil Kurumu](https://sozluk.gov.tr/)
* [YÖK Tez Merkezi](https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/)
---
\Sonuç\
\Makale yazarken dipnot nasıl yazılır\ sorusuna verilebilecek en kapsamlı yanıt; dipnotların hem akademik dürüstlüğün bir göstergesi hem de okuyucuya yol gösterici olduğudur. Doğru, açık ve sistematik bir dipnot kullanımı hem yazının kalitesini artırır hem de yazarı daha güvenilir kılar. Yukarıda paylaşılan ipuçları, örnekler ve kaynaklarla siz de makalelerinizde etkili dipnotlar kullanabilir ve profesyonel bir görünüm elde edebilirsiniz.
Akademik yazımın en önemli bileşenlerinden biri olan dipnotlar, okuyucunun metin içerisinde geçen bilgilerin kaynağını görmesini sağlar. Aynı zamanda yazının bilimsel niteliğini artırır, yazara güvenilirlik kazandırır ve intihal (aşırma) riskini azaltır. Bu yazıda, \makale yazarken dipnot nasıl yazılır\ sorusuna kapsamlı ve anlaşılır yanıtlar verilecek, sıkça sorulan sorular detaylı şekilde ele alınacaktır. Ayrıca, dipnot kullanımında dikkat edilmesi gereken püf noktalar ve faydalı kaynaklar da sunulacaktır.
---
\Dipnot Nedir?\
Dipnot, bir metin içerisinde geçen bilginin kaynağını belirtmek veya konuyla ilgili ek bilgi vermek amacıyla sayfa altında verilen kısa açıklamalardır. Genellikle küçük rakamlarla (üst simge) belirtilir ve sayfanın en altında yer alır. Akademik yazımda hem alıntıların hem de yazarın yorumlarının daha sağlam temellere oturmasını sağlar.
---
\Makale Yazarken Neden Dipnot Kullanılır?\
Dipnot kullanmanın temel nedenleri şunlardır:
* Kaynak göstermek
* Alıntı yapılan bilgiyi belgelemek
* Ek açıklama veya detay vermek
* Okuyucunun daha fazla bilgiye ulaşmasını sağlamak
* Akademik dürüstlüğü sağlamak
Dipnotlar sayesinde bir yazar, başkasına ait fikirleri kendi fikirlerinden ayırabilir ve yazının güvenilirliğini artırabilir.
---
\Dipnot Nasıl Yazılır?\
Dipnot yazımında izlenmesi gereken adımlar ve kurallar şu şekildedir:
1. \Alıntı yapılan cümlenin sonuna rakam eklenir:\ Bu rakam genellikle üst simge (superscript) şeklindedir. Örneğin:
> "Toplumlar tarih boyunca farklı iletişim biçimleri geliştirmiştir."¹
2. \Sayfanın altına dipnot eklenir:\ Üst simge ile numaralandırılmış her dipnot, sayfanın en altında açıklanır.
3. \Kaynak bilgisi verilir:\ Kaynak kitap ise yazar adı, kitap adı (italik veya altı çizili), yayınevi, yayın yılı ve sayfa numarası belirtilir.
> ¹ Marshall McLuhan, *Understanding Media*, MIT Press, 1994, s. 12.
4. \Makale, dergi, internet kaynağı gibi farklı türler için farklı formatlar uygulanır.\
---
\Dipnot Formatları Nelerdir?\
Dipnot formatı kullanılan stil kılavuzuna göre değişebilir. En yaygın kullanılan üç stil şunlardır:
1. \APA Stili:\ Genellikle sosyal bilimlerde tercih edilir. APA stilinde dipnot yerine parantez içi kaynak gösterimi kullanılır, ancak açıklayıcı dipnotlara da yer verilebilir.
2. \MLA Stili:\ Genelde edebiyat ve beşeri bilimlerde kullanılır. Bu stil de dipnot yerine metin içi atıf kullanır ama açıklama için dipnotlar uygundur.
3. \Chicago Stili:\ Dipnot kullanımı için en uygun ve yaygın sistemdir. Hem alıntı hem de açıklama için dipnotların nasıl yazılacağına dair net kurallar sunar.
---
\Sıkça Sorulan Sorular\
\1. Dipnot ile kaynakça arasındaki fark nedir?\
Dipnot, sayfa altına eklenen kısa bir açıklamadır ve o sayfadaki bilgiyle doğrudan ilgilidir. Kaynakça ise tüm çalışmanın sonunda yer alır ve kullanılan tüm kaynakların alfabetik sıralanmış listesidir. Dipnotlar anlık bilgi verirken, kaynakça genel bilgi sağlar.
\2. Dipnot ile alıntı aynı şey midir?\
Hayır. Alıntı, başkasına ait bir ifadenin doğrudan veya dolaylı aktarımıdır. Dipnot ise bu alıntının nereden alındığını belirtmek için kullanılır.
\3. İnternet kaynakları için dipnot nasıl yazılır?\
İnternet kaynaklarında şu bilgiler verilmelidir: Yazar adı (varsa), sayfa başlığı, web sitesi adı, URL ve erişim tarihi.
> ² TDK, "Dipnot", Türk Dil Kurumu, [https://sozluk.gov.tr/](https://sozluk.gov.tr/), Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
\4. Aynı kaynağa ikinci kez atıf yapılırken ne yazılır?\
Birden fazla kez kullanılan kaynaklarda, ilk atıftan sonra “a.g.e.” (adı geçen eser) veya “ibid.” (aynı yer) gibi kısaltmalar kullanılabilir.
> ³ McLuhan, a.g.e., s. 24.
\5. Word'de dipnot nasıl eklenir?\
Microsoft Word'de "Başvurular" sekmesine gidin, "Dipnot Ekle" seçeneğini kullanın. Word, numaralandırmayı otomatik olarak yapar ve sayfa altına dipnot kutusu açar.
---
\Dipnot Kullanırken Yapılan Hatalar\
* Kaynağı belirtmeden alıntı yapmak
* Kaynağın eksik bilgilerini vermek
* Dipnotları sıralamada karışıklık yapmak
* Çok fazla açıklayıcı dipnot kullanarak metni bölmek
Bu tür hatalar akademik yazının güvenilirliğini azaltır ve intihal riskini artırır.
---
\Dipnot Yazarken Dikkat Edilmesi Gereken İpuçları\
* Dipnotları düzenli ve sistematik numaralandırın.
* Her dipnotu özgün ve kaynakla uyumlu biçimde yazın.
* Aynı esere yapılan atıflarda kısa yolları (a.g.e., ibid.) kullanın ama anlaşılır olun.
* İnternet kaynaklarında tarih bilgisi vermeyi ihmal etmeyin.
* Mümkünse güvenilir ve akademik kaynaklara yer verin.
---
\Faydalı Kaynaklar\
* [Chicago Manual of Style](https://www.chicagomanualofstyle.org/)
* [APA Style Guide](https://apastyle.apa.org/)
* [MLA Handbook](https://style.mla.org/)
* [Türk Dil Kurumu](https://sozluk.gov.tr/)
* [YÖK Tez Merkezi](https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/)
---
\Sonuç\
\Makale yazarken dipnot nasıl yazılır\ sorusuna verilebilecek en kapsamlı yanıt; dipnotların hem akademik dürüstlüğün bir göstergesi hem de okuyucuya yol gösterici olduğudur. Doğru, açık ve sistematik bir dipnot kullanımı hem yazının kalitesini artırır hem de yazarı daha güvenilir kılar. Yukarıda paylaşılan ipuçları, örnekler ve kaynaklarla siz de makalelerinizde etkili dipnotlar kullanabilir ve profesyonel bir görünüm elde edebilirsiniz.